ระบบฟ้าผ่า (Lightning Protection System) เป็นระบบที่ออกแบบเพื่อป้องกันอาคารหรือโครงสร้างต่างๆ จากการกระชากฟ้าผ่า โดยเฉพาะการป้องกันอาคารหรือโครงสร้างที่สูงหรืออยู่ในพื้นที่ที่มีความเสี่ยงจากฟ้าผ่ามาก เช่น อาคารสูง, หอคอย, หอคอยแรง, โรงงาน, ที่จอดรถ, โรงแรม, และโรงงานผลิตสินค้าอุตสาหกรรมต่าง ๆ
ระบบฟ้าผ่า ประกอบด้วยองค์ประกอบหลายอย่างที่ทำงานร่วมกันเพื่อลดความเสี่ยงจากการกระชากฟ้าผ่า องค์ประกอบหลักที่ใช้ประกอบระบบฟ้าผ่ามีดังนี้:
- ตัวล่อฟ้า (Lightning Rods): เป็นอุปกรณ์ที่ติดตั้งบนยอดอาคารหรือโครงสร้าง ทำหน้าที่เป็นจุดที่จะรับกระแสไฟฟ้าจากฟ้าผ่าและส่งลงไปในระบบทางดิน
- สายล่อฟ้า (Down Conductors): เป็นสายโลหะที่นำกระแสไฟฟ้าจากตัวล่อฟ้าลงสู่ระบบทางดิน ทำให้ไฟฟ้าจากฟ้าผ่าสามารถระบายลงไปในแผ่นดินได้
- ระบบทางดิน (Earthing System): เป็นระบบที่ใช้ในการนำกระแสไฟฟ้าจากตัวล่อฟ้าหรือสายล่อฟ้าลงสู่แผ่นดิน เพื่อลดแรงดันไฟฟ้าและป้องกันการชนกันไฟฟ้า
- อุปกรณ์ป้องกันเส้นสายไฟฟ้า (Surge Protection Devices): เป็นอุปกรณ์ที่ใช้ในการป้องกันอุปกรณ์ไฟฟ้าภายในอาคารหรือโครงสร้างจากการกระชากฟ้าผ่า หรือสาเหตุอื่นที่ทำให้เกิดกระแสไฟไหม้
- การวางแผนและออกแบบ: การวางแผนและออกแบบระบบฟ้าผ่าเป็นขั้นตอนสำคัญ เพื่อให้ระบบทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ และมีความปลอดภัยสูงสุด
ระบบฟ้าผ่ามีความสำคัญในการป้องกันอาคารและโครงสร้างต่างๆ จากความเสียหายที่อาจเกิดขึ้นจากการกระชากฟ้าผ่า โดยการใช้ระบบฟ้าผ่าจะช่วยลดความเสียหายและความเสี่ยงที่อาจเกิดขึ้นได้มากๆ ในกรณีที่มีการกระชากฟ้าผ่าในพื้นที่โครงสร้างอยู่